Dấu hiệu tôm bị đường ruột và cách điều trị hiệu quả

Khi nuôi trồng tôm, việc nhận biết và xử lý kịp thời các vấn đề sức khỏe của tôm là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển và hiệu suất của đàn tôm. Một trong những vấn đề phổ biến mà người nuôi thường gặp phải là tình trạng tôm bị đường ruột. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về Dấu hiệu tôm bị đường này cũng như cách phòng tránh, Thiên Thảo Hân sẽ cung cấp thông tin chi tiết dưới đây.

Nguyên nhân tôm bị đường ruột

Môi trường nuôi:

• Môi trường ô nhiễm: Do ao nuôi bẩn, nhiều thức ăn dư thừa, xác tảo, chất thải hữu cơ tích tụ, làm cho môi trường nước bị ô nhiễm, thiếu oxy, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng phát triển mạnh, gây hại cho đường ruột tôm.
• Hóa chất độc hại: Việc sử dụng các hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ trong ao nuôi tôm cũng có thể gây ra bệnh đường ruột do làm tổn thương niêm mạc ruột tôm và tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển.
• Độ mặn và pH nước không phù hợp: Độ mặn và pH nước thay đổi đột ngột hoặc ở mức không phù hợp với giai đoạn phát triển của tôm cũng có thể gây hại cho đường ruột tôm và dẫn đến bệnh đường ruột.

Thức ăn:

• Thức ăn kém chất lượng: Việc sử dụng thức ăn kém chất lượng, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm có thể chứa nhiều vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng gây hại cho đường ruột tôm.
• Thức ăn dư thừa: Cho tôm ăn quá nhiều thức ăn dẫn đến dư thừa thức ăn, thức ăn không được tiêu hóa hết, thối rữa trong ao nuôi, làm ô nhiễm môi trường nước và tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng phát triển mạnh, gây hại cho đường ruột tôm.

Vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng:

• Một số loại vi khuẩn có hại như Vibrio spp., Aeromonas spp., Pseudomonas spp.,… có thể xâm nhập vào đường ruột tôm qua thức ăn, nước hoặc qua các vết thương hở, gây tổn thương niêm mạc ruột và làm tôm bị bệnh đường ruột.
• Nấm Fusarium và Saprolegnia là hai tác nhân gây bệnh đường ruột ở tôm khá phổ biến. Nấm này thường phát triển mạnh trong môi trường nước ô nhiễm và có thể xâm nhập vào đường ruột tôm qua thức ăn, nước hoặc qua các vết thương hở.
• Một số loại ký sinh trùng như Uronema, Zoothamnium,… có thể bám vào thành ruột tôm và gây tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển, dẫn đến bệnh đường ruột.

Yếu tố khác:

• Thiếu vitamin và khoáng chất: Việc thiếu vitamin và khoáng chất trong thức ăn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của tôm, khiến tôm dễ bị mắc bệnh đường ruột.
• Stress: Tôm bị stress do mật độ nuôi cao, vận chuyển xa, thay đổi môi trường đột ngột,… cũng có thể làm giảm sức đề kháng và khiến tôm dễ mắc bệnh đường ruột.

Dấu hiệu tôm bị đường ruột

Dưới đây là những dấu hiệu chi tiết giúp bạn nhận biết tôm bị bệnh đường ruột:

Biểu hiện bên ngoài:

• Thay đổi về hành vi:
  • Bỏ ăn, chán ăn, giảm ăn rõ rệt: Đây là dấu hiệu đầu tiên và dễ nhận biết nhất của bệnh đường ruột ở tôm. Tôm bỏ ăn hoặc ăn ít hơn bình thường, dẫn đến sụt cân và suy yếu sức khỏe.
  • Bơi lờ đờ, yếu ớt: Do thiếu hụt dinh dưỡng do không hấp thu được thức ăn, tôm trở nên yếu ớt và bơi lờ đờ trên mặt nước hoặc đáy ao.
  • Có thể nổi đầu trên mặt nước: Do thiếu oxy do chức năng hô hấp bị ảnh hưởng.
  • Giảm hoạt động: Tôm trở nên ít hoạt động hơn bình thường, nằm im một chỗ hoặc di chuyển chậm chạp.
• Thay đổi về ngoại hình:
  • Sắc tố cơ thể nhợt nhạt: Do thiếu hụt dinh dưỡng, tôm có thể chuyển sang màu trắng hoặc vàng nhạt.
  • Có thể xuất hiện các đốm trắng trên vỏ tôm: Do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng tấn công.
  • Vỏ tôm mềm: Do tôm không hấp thu được canxi, vỏ tôm trở nên mềm và dễ bóc.
  • Phân tôm bất thường:
    • Phân tôm loãng, dễ nát, màu sắc nhợt nhạt: Do thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn, phân tôm trở nên loãng, dễ nát và có màu sắc nhợt nhạt.
    • Có thể quan sát thấy thức ăn chưa tiêu hóa trong ruột tôm: Do chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng, thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn và có thể quan sát thấy trong ruột tôm.

Biểu hiện bên trong:

• Ruột tôm đứt khúc hoặc rỗng: Do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng tấn công, làm tổn thương niêm mạc ruột và khiến thức ăn không thể tiêu hóa.
• Tổn thương gan, tụy: Bệnh đường ruột có thể gây tổn thương gan, tụy ở tôm, dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.

Lưu ý:

• Một số dấu hiệu trên có thể xuất hiện do các nguyên nhân khác, do đó cần quan sát tổng thể để có chẩn đoán chính xác.
• Khi phát hiện tôm có dấu hiệu bệnh đường ruột, cần báo ngay cho cơ quan thú y để được hướng dẫn và hỗ trợ điều trị.

Cách phân biệt bệnh đường ruột với các bệnh khác:

• Bệnh trắng đục: Bệnh trắng đục cũng gây ra các triệu chứng như bỏ ăn, yếu ớt, và thay đổi màu sắc cơ thể. Tuy nhiên, bệnh trắng đục thường xuất hiện các đốm trắng trên cơ thể tôm, trong khi bệnh đường ruột thường gây ra các vấn đề về tiêu hóa và phân tôm bất thường.
• Bệnh gan tụy: Bệnh gan tụy cũng có thể gây ra các triệu chứng như bỏ ăn, yếu ớt, và thay đổi màu sắc cơ thể. Tuy nhiên, bệnh gan tụy thường khiến gan và tụy của tôm bị sưng to và có màu vàng, trong khi bệnh đường ruột thường gây ra các vấn đề về tiêu hóa và phân tôm bất thường.

Cách điều trị tôm bị đường ruột

Cải thiện môi trường nuôi:

• Thay nước: Cần thay nước ngay lập tức để loại bỏ bùn đen, khí độc và các chất gây hại trong ao nuôi.
• Vệ sinh ao nuôi: Loại bỏ thức ăn dư thừa, xác tảo, bùn đen và các chất thải khác trong ao nuôi.
• Sử dụng chế phẩm sinh học: Sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý nước ao nuôi, giúp cân bằng hệ vi sinh vật và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm gây bệnh.
• Tăng cường sục khí: Tăng cường sục khí để cung cấp oxy cho tôm và giúp phân hủy các chất hữu cơ trong ao nuôi.

Sử dụng thuốc:

• Sử dụng thuốc diệt khuẩn: Có thể sử dụng một số loại thuốc diệt khuẩn như Formalin, BKC, Iodine,… để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
• Sử dụng thuốc diệt nấm: Có thể sử dụng một số loại thuốc diệt nấm như Benlate C, Ridomil Gold Mix,… để tiêu diệt nấm gây bệnh.
• Sử dụng thuốc sát trùng: Có thể sử dụng một số loại thuốc sát trùng như Oxytetracycline, Chloramphenicol,… để sát trùng ao nuôi và phòng ngừa bệnh tái phát.

Bổ sung vitamin và khoáng chất:

• Bổ sung vitamin C, vitamin E và các khoáng chất như khoáng chất vi lượng, khoáng chất đa lượng,… để tăng cường sức đề kháng cho tôm.
• Sử dụng các chế phẩm kích thích miễn dịch để giúp tôm chống lại bệnh tật.

Áp dụng các biện pháp quản lý:

• Giảm mật độ nuôi nếu mật độ nuôi cao.
• Cho tôm ăn thức ăn chất lượng cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
• Theo dõi sức khỏe tôm thường xuyên và phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh để có biện pháp điều trị kịp thời.

Một số biện pháp bổ sung:

• Sử dụng tỏi hoặc ớt để sát khuẩn ao nuôi.
• Sử dụng men vi sinh để hỗ trợ tiêu hóa cho tôm.
• Áp dụng các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để hạn chế tái phát bệnh.

Lưu ý:

• Cần sử dụng thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất và tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y trước khi sử dụng.
• Việc điều trị bệnh đường ruột ở tôm cần được thực hiện một cách đồng bộ và kết hợp nhiều biện pháp khác nhau để đạt hiệu quả cao nhất.
• Để phòng ngừa bệnh đường ruột hiệu quả, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa như: giữ môi trường nuôi sạch sẽ, sử dụng thức ăn chất lượng cao, tăng cường sức đề kháng cho tôm,…

Kết luận

Hiểu rõ về nguyên nhân và dấu hiệu tôm bị đường ruột là bước quan trọng để người nuôi có thể thực hiện các biện pháp phòng tránh và điều trị hiệu quả. Bằng cách kiểm soát chất lượng nước, cung cấp thức ăn chất lượng, và quản lý ao nuôi một cách chuyên môn, người nuôi có thể giảm thiểu nguy cơ và bảo vệ sức khỏe của đàn tôm.