Cách trị bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng hiệu quả

Tôm thẻ chân trắng là một trong những loài thủy sản được nuôi phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, tôm thẻ chân trắng cũng là đối tượng dễ mắc các bệnh, đặc biệt là bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng. Bệnh gan tụy gây ra nhiều thiệt hại cho người nuôi tôm, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng tôm. Cùng Thiên Thảo Hân tìm hiểu chi tiết nhé!

Nguyên nhân gây bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng

Vi sinh vật:

• Vi khuẩn: Vibrio parahaemolyticus, Vibrio alginolyticus, Aeromonas hydrophila là những tác nhân chính gây bệnh gan tụy do vi khuẩn ở tôm thẻ chân trắng. Chúng xâm nhập vào cơ thể tôm qua đường tiêu hóa hoặc qua các vết thương hở, gây tổn thương gan tụy và dẫn đến các triệu chứng đặc trưng của bệnh.
• Nấm: Fusarium, Aspergillus là các loại nấm thường gặp trong môi trường ao nuôi và có thể gây bệnh gan tụy ở tôm. Chúng tấn công gan tụy của tôm, làm cho gan tụy bị hoại tử và dẫn đến tôm chết.
• Nguyên sinh vật: Perkinsus marinus là một loại nguyên sinh vật ký sinh trong gan tụy của tôm, gây tổn thương nặng nề và dẫn đến tôm chết.

Virus:

• Tôm thẻ chân trắng hội chứng gan tụy chết sớm (WSSV): Đây là một loại virus gây bệnh gan tụy cấp tính và nguy hiểm nhất cho tôm thẻ chân trắng. WSSV lây lan nhanh chóng trong ao nuôi và có thể khiến tỷ lệ chết tôm lên đến 100%.
• Tôm thẻ chân trắng hội chứng hoại tử gan tụy (IMNV): IMNV là một loại virus khác gây bệnh gan tụy mãn tính ở tôm thẻ chân trắng. Bệnh do IMNV gây ra thường tiến triển chậm và có tỷ lệ chết thấp hơn WSSV, nhưng vẫn ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng tôm.

Môi trường:

• Chất lượng nước kém: Nước ao nuôi ô nhiễm, thiếu oxy, pH không ổn định,… là những yếu tố môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, nấm và virus phát triển, gây bệnh gan tụy cho tôm.
• Thức ăn không đảm bảo: Sử dụng thức ăn kém chất lượng, ôi thiu hoặc thức ăn không phù hợp với giai đoạn phát triển của tôm có thể khiến tôm suy yếu sức đề kháng, dễ mắc bệnh gan tụy.

Yếu tố khác:

• Stress: Tôm bị stress do vận chuyển, thay đổi môi trường đột ngột,… cũng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và khiến tôm dễ mắc bệnh gan tụy.
• Sử dụng hóa chất không đúng cách: Việc sử dụng hóa chất quá liều hoặc không đúng cách trong ao nuôi có thể gây độc hại cho tôm, làm suy yếu chức năng gan tụy và dẫn đến bệnh.

Triệu chứng bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng

Biểu hiện trên cơ thể tôm:

• Giảm ăn, bỏ ăn: Tôm không còn hoạt động bắt mồi, bỏ ăn hoặc ăn ít hơn bình thường. Đây là một trong những dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất của bệnh gan tụy.
• Yếu ớt, lờ đờ: Tôm di chuyển chậm chạp, yếu ớt và thường nằm im một chỗ. Tôm có thể bơi lơ lửng, mất thăng bằng và xoay tròn trên mặt nước.
• Mất cân bằng: Do chức năng gan tụy bị suy yếu, tôm có thể mất cân bằng và di chuyển khó khăn.
• Màu sắc bất thường: Gan tụy của tôm chuyển sang màu trắng, vàng hoặc nâu, có thể teo nhỏ hoặc sưng to. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy gan tụy của tôm đã bị tổn thương.
• Vỏ tôm mỏng, dễ bong tróc: Vỏ tôm trở nên mỏng manh, dễ bị bong tróc và dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây hại khác.

Biểu hiện trong ao nuôi:

• Tôm chết hàng loạt: Bệnh gan tụy có thể lây lan nhanh chóng trong ao nuôi, dẫn đến tôm chết hàng loạt và gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người nuôi.
• Nước ao nuôi đục: Do sự phân hủy của thức ăn thừa và các chất hữu cơ trong cơ thể tôm chết, nước ao nuôi có thể trở nên đục và bẩn hơn.
• Tôm chết tập trung: Tôm chết do bệnh gan tụy thường tập trung ở một số khu vực nhất định trong ao nuôi.

Cách trị bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng

Phòng ngừa:

• Cải thiện môi trường ao nuôi:
  • Giữ môi trường nước sạch, thông thoáng, kiểm soát các yếu tố như pH, độ mặn, oxy hòa tan,…
  • Vệ sinh ao nuôi thường xuyên, loại bỏ thức ăn thừa, phân tôm và các chất hữu cơ khác.
  • Sử dụng chế phẩm sinh học để hỗ trợ phân hủy thức ăn thừa và cải thiện chất lượng nước.
• Cung cấp thức ăn đầy đủ dinh dưỡng:
  • Sử dụng thức ăn chất lượng cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
  • Cung cấp thức ăn phù hợp với giai đoạn phát triển của tôm.
  • Tránh cho ăn quá nhiều hoặc quá ít, thức ăn thừa dễ gây ô nhiễm môi trường nước.
• Tăng cường sức đề kháng cho tôm:
  • Bổ sung vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng cần thiết cho tôm.
  • Sử dụng các chế phẩm sinh học có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch cho tôm.

Sử dụng thuốc:

• Lựa chọn thuốc phù hợp:
  • Xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh để lựa chọn thuốc phù hợp.
  • Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất và cán bộ thú y.
  • Không sử dụng thuốc quá liều hoặc lạm dụng thuốc.
• Cách sử dụng thuốc:
  • Có thể trộn thuốc vào thức ăn hoặc tạt trực tiếp xuống ao nuôi.
  • Cần tuân thủ thời gian và liều lượng sử dụng thuốc theo hướng dẫn.
  • Theo dõi tình trạng tôm sau khi sử dụng thuốc và điều chỉnh biện pháp điều trị nếu cần thiết.

Biện pháp hỗ trợ:

• Tăng cường oxy:
  • Sử dụng máy quạt nước hoặc máy sục khí để cung cấp đủ oxy cho tôm.
  • Việc tăng cường oxy giúp tôm hô hấp tốt hơn và hỗ trợ quá trình hồi phục.
• Giảm mật độ nuôi:
  • Nếu mật độ nuôi quá cao, cần giảm mật độ để hạn chế lây lan bệnh.
  • Việc giảm mật độ giúp tôm có đủ không gian sống và thức ăn, đồng thời giảm tải cho môi trường nước.
• Thay nước:
  • Thay một phần nước ao nuôi để loại bỏ các chất độc hại và cải thiện chất lượng nước.
  • Nên thay nước vào lúc trời mát mẻ và tránh thay đổi đột ngột các yếu tố môi trường.

Lưu ý:

• Việc điều trị bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng cần có sự kiên trì và theo dõi sát sao.
• Nên tham khảo ý kiến của cán bộ thú y để có biện pháp điều trị phù hợp nhất cho từng trường hợp cụ thể.
• Kết hợp nhiều biện pháp phòng ngừa, sử dụng thuốc và áp dụng các biện pháp hỗ trợ để đạt hiệu quả điều trị cao nhất.

Kết luận

Bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng là một vấn đề nan giải trong ngành nuôi trồng thủy sản. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách trị bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng, chủ động phòng ngừa và có biện pháp xử lý kịp thời khi dịch bệnh xảy ra. Áp dụng các biện pháp phòng ngừa, sử dụng thuốc hợp lý và kết hợp các biện pháp hỗ trợ sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị bệnh gan tụy ở tôm thẻ chân trắng, hạn chế thiệt hại về kinh tế cho người nuôi.