Ủ phân bò với Trichoderma là một trong những phương pháp không chỉ loại bỏ mầm bệnh, hạt cỏ dại mà còn gia tăng đáng kể hàm lượng vi sinh có lợi cho đất và cây trồng. Bài viết dưới đây Thiên Thảo Hân sẽ hướng dẫn bà chi tiết cách ủ phân bò với nấm Trichoderma đúng kỹ thuật, mang lại hiệu quả tối ưu nhất để làm giá thể trồng cây hoặc bón cây hiệu quả.
Nội dung:
Tại sao nên ủ phân bò với Trichoderma?
Phân bò là nguồn phân bón tự nhiên sẵn có, giàu chất hữu cơ. Tuy nhiên, nếu sử dụng trực tiếp, phân bò chưa hoai mục có thể chứa:
- Vi khuẩn gây bệnh, trứng giun, ấu trùng ruồi
- Hạt cỏ dại chưa phân hủy
- Gây nóng gốc, cháy rễ khi bón
Đó là lý do vì sao cần ủ phân bò với Trichoderma – một loại nấm đối kháng có lợi cho đất và cây trồng. Khi được kết hợp trong quá trình ủ, Trichoderma giúp:
- Phân giải nhanh chất hữu cơ trong phân
- Tiêu diệt mầm bệnh và nấm hại
- Tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng của cây
- Giảm mùi hôi, rút ngắn thời gian hoai mục
Nấm Trichoderma là gì?
Trichoderma là một nhóm nấm đối kháng có ích, sinh sống chủ yếu trong môi trường đất, đặc biệt là vùng rễ cây. Chúng có khả năng:
- Cạnh tranh và tiêu diệt nấm bệnh như Fusarium, Rhizoctonia, Phytophthora…
- Cố định đạm, phân giải lân khó tiêu
- Kích thích cây trồng phát triển rễ mạnh, kháng bệnh tốt hơn
Đặc biệt, Trichoderma là chế phẩm sinh học an toàn với con người, vật nuôi và môi trường. Sử dụng nấm Trichoderma trong ủ phân chuồng chính là bước đi quan trọng để tiến tới nông nghiệp bền vững.
Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
Để ủ phân bò với nấm trichoderma bà con cần chuẩn bị những nguyên liệu và dụng cụ sau:
Nguyên liệu/Dụng cụ | Liều lượng tham khảo |
Phân bò tươi | ~1000kg (1 tấn) |
Chất độn (rơm rạ, vỏ trấu, mùn cưa…) | 5 – 6 m³ |
Chế phẩm Trichoderma | 3 – 4 kg |
Phân NPK (16-16-8) | 2 kg |
Cám gạo (tùy chọn) | 2 – 3 kg |
Dụng cụ: cuốc, xẻng, bạt nilon | Đầy đủ |
Hướng dẫn quy trình ủ phân bò với Trichoderma đúng kỹ thuật
Để đảm bảo phân bò được xử lý triệt để hệ vi sinh vật phát triển tốt, không mùi hôi và nấm bệnh hại cây. Khi ủ phân bò với trichoderma bà con cần thực hiện như sau:
Bước 1: Xử lý chất độn
- Rơm rạ tươi cần được ủ với chế phẩm Emzone (em gốc) hoặc nước vôi trước 25 – 30 ngày cho lên men sơ bộ.
- Với rơm rạ khô, nên tưới nước giữ ẩm trước ít nhất 12 giờ.
- Cắt ngắn chất độn, sau đó trộn đều với chế phẩm Trichoderma (có thể rắc thêm cám gạo hoặc chế phẩm sinh học Emzone để tăng hiệu quả kích hoạt nấm).
Bước 2: Lên luống và trộn phân
- Chọn nơi cao ráo, có nền đất cứng hoặc lót bạt để lên luống ủ.
- Tiến hành xếp theo lớp:
- Lớp phân bò dày 7–10 cm
- Lớp hỗn hợp chất độn + Trichoderma
- Rải một ít phân NPK xen kẽ
Lặp lại cho đến khi đống phân cao 1–1.5m
Bước 3: Che phủ và ủ phân
- Dùng bạt nilon hoặc bao tải phủ kín toàn bộ đống phân.
- Duy trì độ ẩm khoảng 50% (bốc nắm thấy ẩm, có giọt nước rỉ là đạt).
- Kiểm tra định kỳ: sau 7–10 ngày, nhiệt độ đống phân nên đạt 40–50°C.
Bước 4: Đảo trộn và kiểm soát nhiệt
- Nếu nhiệt độ lên quá cao (>60°C), cần đảo đều đống ủ và tưới nước giảm nhiệt.
- Nếu nhiệt độ quá thấp (<40°C), bổ sung thêm chế phẩm Trichoderma hoặc đảo lại để tăng oxy và kích hoạt phân hủy.
Bước 5: Hoàn tất sau 40–45 ngày
- Khi phân chuyển sang màu nâu sẫm, tơi xốp, không còn mùi hôi, không thấy hạt cỏ – đó là lúc bạn có thể sử dụng.
5. Hướng dẫn sử dụng phân bò ủ Trichoderma
Phân bò sau khi đã được xử lý bà con có thể sử dụng bón cho nhiều loại cây trồng khác nhau:
- Rau màu ngắn ngày: bón lót trước gieo trồng 7–10 ngày
- Cây ăn trái, cây lâu năm: bón vào thời điểm sau thu hoạch hoặc trước khi cây ra hoa
- Cây công nghiệp: bón xung quanh gốc, trộn đều vào đất
Liều lượng gợi ý:
- Rau màu: 1–2 tấn/ha/lần
- Cây ăn trái: 3–5 kg/gốc/năm
6. Lưu ý khi ủ phân bò với Trichoderma
Một số lưu ý bà con cần lưu tâm trong quá trình ủ:
- Tránh ủ nơi ngập úng, không có mái che
- Không trộn Trichoderma vào phân đã ủ quá nóng (trên 60°C)
- Không để phân ủ tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng trong thời gian dài
Kết luận
Ủ phân bò với Trichoderma là giải pháp tuyệt vời tận dụng nguồn phân hữu cơ sẵn có, nâng cao chất lượng phân bón và bảo vệ sức khỏe cây trồng. Với chi phí thấp và hiệu quả cao, đây là phương pháp được khuyến khích áp dụng rộng rãi trong nông nghiệp hữu cơ, sạch và bền vững.
Nếu bà con có bất kỳ câu hỏi nào về quy trình hoặc sản phẩm Trichoderma, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới. Chúc bà con thành công!
Tham khảo thêm:
Cách ủ rác nhà bếp với Trichoderma không hôi
Hướng dẫn cách ủ dịch chuối với Trichoderma
Nên dùng nấm trichoderma loại nào tốt?