5 Cách dùng mật rỉ đường nuôi vi sinh đơn giản dễ thực hiện tại nhà

Mật rỉ đường nuôi vi sinh là cụm từ được nhiều bà con đang truyền tai nhau trong thời gian bởi đây là một trong những nguồn dinh dưỡng tự nhiên, an toàn và tiết kiệm để các chủng sinh như nấm Trichoderma, vi khuẩn Bacillus, hay chế phẩm EM hoạt động hiệu quả. Dưới đây là cách nuôi vi sinh bằng mật rỉ đường bà con nên biết.

Tìm hiểu mật rỉ đường là gì?

Mật rỉ đường (rỉ mật) là phụ phẩm trong quá trình chế biến đường từ cây mía. Dạng lỏng sánh, màu nâu đậm, có mùi thơm đặc trưng và vị ngọt tự nhiên.

Thành phần dinh dưỡng trong mật rỉ đường gồm:

• Đường đơn (glucose, fructose, sucrose): ~40–60%
• Khoáng vi lượng: Canxi, magie, kali, sắt…
• Axit amin và vitamin nhóm B (B1, B6…)
• Các hợp chất hữu cơ dễ phân hủy

Chính vì giàu dinh dưỡng như vậy, mật rỉ đường là môi trường sống lý tưởng để nuôi vi sinh vật hữu ích.

Vì sao nên nuôi vi sinh bằng mật rỉ đường?

Khi bà con sử dụng các chế phẩm vi sinh gốc như Trichoderma, EM, Bacillus, thì những vi sinh này đang ở dạng “ngủ”. Để chúng sinh trưởng và phát triển tốt trong đất hoặc trong môi trường ủ, cần một nguồn thức ăn dễ tiêu hóa – và mật rỉ đường chính là giải pháp hiệu quả.

Tác dụng của mật rỉ đường khi nuôi vi sinh:

• Kích thích nhân sinh khối vi sinh nhanh chóng
• Thúc đẩy hoạt động của EM, Trichoderma, Bacillus
• Giảm thời gian ủ phân hữu cơ
• Hạn chế mùi hôi khi ủ rác, đậu tương, phân cá
• Cải thiện hệ vi sinh đất, tăng sức đề kháng cho cây

5 Cách sử dụng mật rỉ đường nuôi vi sinh tại nhà

Các cách nuôi vi sinh bằng mật rỉ đường được bà con sử dụng phổ biến và cho kết quả tốt, hiệu quả tăng sinh khối nhanh.

1. Cách nhân vi sinh EM (Effective Microorganisms)

Nguyên liệu:

• Mật rỉ đường: 1 lít
• Em gốc: 1 lít
• Nước sạch (không chứa clo): 18 lít

Cách làm:

• Hòa tan mật rỉ vào nước, khuấy đều.
• Thêm Emzone 1 lít (em gốc), khuấy nhẹ.
• Đựng trong can nhựa đậy nắp hờ (không siết chặt).
• Ủ nơi râm mát 5–7 ngày (mùa lạnh ủ lâu hơn).

Lưu ý: Khi thấy có mùi thơm như mùi dưa chua là thành công.

Ứng dụng: Tưới cây, xử lý chuồng trại, làm chế phẩm ủ phân hữu cơ

2. Cách nuôi Bacillus subtilis (vi khuẩn phân giải nhanh)

Ứng dụng: Xử lý mùi hôi chuồng trại, nước thải, ủ thức ăn lên men

Nguyên liệu:

• Mật rỉ đường: 1 lít
• Bacillus subtilis (gốc): 1 lít hoặc 100gr
• Cám gạo (tùy chọn): 500gr hoặc 1kg
• Nước sạch: 20 lít.

Cách làm:

Hòa 1 lít mật rỉ cùng với Bacillus với nước, có thể cho thêm cám để tăng sinh khối. Ủ trong khoảng 5 – 7 ngày, để ở nơi mát mẻ và khuấy nhẹ mỗi ngày. Khi thấy có mùi thơm nhẹ là thành công.

3. Cách nuôi Trichoderma bằng mật rỉ đường

Ứng dụng: Ủ phân chuồng, ủ rác hữu cơ, phục hồi đất

Nguyên liệu:

• Mật rỉ đường: 1 lít
• Nấm trichoderma: 200gr
• Cám gạo: 1-2 kg
• Nước sạch không clo: 20 lít

Cách thực hiện nuôi vi sinh

Trộn cám gạo với mật rỉ đường và nấm trichoderma. Sau đó cho từ từ nước vào và khuấy đều đến khi có độ sệt vừa phải thì cho vào thùng lót vải và đậy kín nắp. Ủ trong khoảng 3 – 5 ngày, đảo 1 lần 1 ngày.

Kết quả: Tạo chế phẩm Trichoderma giàu dinh dưỡng, bón cây hoặc ủ phân.

4. Cách lên men vi sinh tổng hợp đa chủng (EM, Bacillus, nấm men)

Ứng dụng: Làm chế phẩm đa năng tưới cây, phun lá, xử lý đất

Nguyên liệu:

• Mật rỉ đường: 1,5 lít
• Em gốc: 1 lít
• Bacillus Subtilis: 100gr
• Nấm men bánh mì: 5 – 10gr
• Nước sạch: 17 lít

Cách thực hiện:

Đổ mật rỉ đường, em, bacillus và nấm men vào trong thùng, sau đó đổ nước vào trong khuấy đều để các hỗn hợp hòa vào nhau. Đậy nắp nhẹ lên ủ trong vòng 7 ngày.

Kết quả: Chế phẩm vi sinh đa năng, sinh khối cao, có thể bảo quản 1–2 tháng.

5. Cách ủ thức ăn chăn nuôi bằng mật rỉ đường (rơm, cỏ, bắp…)

Ứng dụng: Làm thức ăn lên men cho trâu bò, heo, dê

Nguyên liệu:

• Rơm khô/ cỏ hoặc bắp: 100kg
• Mật rỉ đường: 3 – 5kg
• Men vi sinh (chế phẩm sinh học emzone): 1-2 lít
• Nước sạch: vừa đủ độ ẩm 60 – 70%

Cách thực hiện ủ vi sinh thức ăn cho vật nuôi.

Hòa mật rỉ đường + men vi sinh với nước sau đó tưới đều lên nguyên liệu, sau đó phủ kín bằng bạt nilon. Ủ trong vòng 7 – 14 ngày có thể sử dụng.

Tham khảo thêm: Cách sử dụng rỉ mật đường trong chăn nuôi

5. Những lưu ý khi dùng mật rỉ đường để nuôi vi sinh

Nên làm

• Dùng nước sạch để hòa tan mật rỉ
• Ủ nơi râm mát, thoáng khí
• Sử dụng mật rỉ đường nguyên chất, không pha nước, không tạp chất, không mốc, không chua
• Dùng hỗn hợp sau ủ trong vòng 30 ngày
• Luôn kiểm tra mùi: thơm chua dịu → tốt; mùi thối, khú → hỏng.

Tránh mắc lỗi

• Không trộn mật rỉ với thuốc hóa học
• Không pha loãng bằng nước mưa hay nước giếng ô nhiễm
• Không để ủ quá lâu dễ phát sinh vi sinh vật có hại

6. Mua sản phẩm mật rỉ đường chất lượng

Để nuôi vi sinh bằng mật rỉ đường đạt hiệu quả cao, nên chọn sản phẩm có các tiêu chí sau:

• Mật mía nguyên chất 100%, không pha nước
• Độ Brix đặc cao, màu nâu sẫm, mùi thơm nhẹ
• Không có chất bảo quản hoặc tạp chất

Gợi ý: Bà con có thể tìm mua mật rỉ đường tại Công Ty Thiên Thảo Hân sản phẩm chuyên dùng trong nông nghiệp hữu cơ, phù hợp cho mọi loại ủ phân, nhân sinh khối vi sinh, cải tạo đất và xử lý mùi.

Có thể nói Mật rỉ đường là một nguyên liệu đơn giản nhưng vô cùng hữu hiệu trong nông nghiệp và chăn nuôi. Việc sử dụng mật rỉ đường nuôi vi sinh như EM, Trichoderma hay Bacillus không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn nâng cao hiệu quả sinh học của các chế phẩm vi sinh.

Tham khảo thêm:

Mật rỉ đường có ăn được không?